Hayat, insan için bir yanıyla ömür dediğimiz bir süreç, bir yanıyla da algı, tutum, davranış ve zihniyet dünyasının birbirine eşlik ederek insanın kendisi tarafından an be an inşa edilen değerler sistemi. Hayat bu yönüyle insan için hem bir problem hem de kendini gerçekleştireceği, varoluşunu anlamlar dünyasına katacağı bir lütuf, bir ödül ve imkân. İnsan isterse onu, özünü ortaya koyacağı verimli bir toprak, kalbine sığdıracağı gökyüzü, tecrübelerinin ateşi, düşüncelerini ve eylemlerini arıtacağı berrak bir su haline getirebilir. Onsuz insan terkedilmiş ve asla hatırlanmayacak bir eşya ya da bir nesne.

Bu yüzden, "Hayat Nedir?" sorusu bütün bir düşünce tarihinin cevaplamaya çalıştığı çetin sorulardan biri. Bireysel anlamdaki insandan başlayarak, din, ahlâk, bilgi, varlık, sanat, toplum ve metafiziği de içine alan içiçe geçmiş daireler şeklinde varoluşu kuşatan bu çetin soru, Mehmed Ali Aynî'nin kaleminden çağdaş felsefenin verileri ile de hesaplaşarak günümüze ulaşıyor. Aynî, bezginlik, kötümserliğin sebepleri, metafizik bakımdan hayatın gayesi, hikmet ve sırrı, intihar ve mutluluk gibi konuları filozofların düşünceleri ve şairlerin şiirleri eşliğinde ele alıyor.